Tác phẩm nghệ thuật và các đối tượng sở hữu công nghiệp: Đâu là điểm khác biệt về quyền bảo hộ?

Bạn có bao giờ tự hỏi, một bức tranh do bạn vẽ, một bài hát do bạn sáng tác hay một logo thương hiệu mà bạn dày công thiết kế, đâu là ranh giới pháp lý bảo vệ chúng? Hiểu rõ sự khác biệt giữa quyền tác giả (dành cho tác phẩm nghệ thuật, văn học) và quyền sở hữu công nghiệp (dành cho sáng chế, nhãn hiệu…) là vô cùng quan trọng đối với cả cá nhân và doanh nghiệp.

Vậy, sự khác biệt cốt lõi nằm ở đâu?

Tác phẩm nghệ thuật, văn học: Quyền bảo hộ tự động phát sinh

Đối với một tác phẩm như bài hát, bức tranh, sách, hay một bộ phim, quyền tác giả sẽ tự động phát sinh kể từ khi tác phẩm đó được định hình dưới một dạng vật chất nhất định. Điều này có nghĩa là, ngay khi bạn hoàn thành bản vẽ hoặc viết xong bản thảo cuốn sách, quyền tác giả đã thuộc về bạn, mà không cần phải đăng ký hay thực hiện bất kỳ thủ tục hành chính nào.

Việc đăng ký quyền tác giả tại Cục Bản quyền tác giả (thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chỉ mang lại một lợi thế pháp lý khi xảy ra tranh chấp. Giấy chứng nhận đăng ký sẽ là bằng chứng ban đầu rất mạnh mẽ, giúp bạn dễ dàng chứng minh quyền sở hữu của mình mà không cần phải thực hiện nghĩa vụ chứng minh ban đầu.

Xem thêm: Thương hiệu mỹ phầm Skin1004 dính tranh chấp quyền sử dụng artwork

Các đối tượng sở hữu công nghiệp: Phải đăng ký mới được bảo hộ

Ngược lại, các đối tượng sở hữu công nghiệp như sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu thì quyền bảo hộ chỉ được xác lập khi được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp văn bằng bảo hộ.

Ví dụ, một doanh nghiệp muốn bảo hộ logo của mình (nhãn hiệu) để tránh bị đối thủ sao chép, thì phải nộp đơn đăng ký lên Cục Sở hữu trí tuệ và được cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu. Chỉ khi đó, doanh nghiệp mới có quyền độc quyền sử dụng nhãn hiệu đó. Tương tự, một phát minh khoa học chỉ được pháp luật bảo hộ dưới dạng sáng chế sau khi được cấp Bằng độc quyền sáng chế.

Tầm quan trọng đối với cá nhân và doanh nghiệp

Hiểu rõ hai nguyên tắc này giúp bạn có những hành động đúng đắn để bảo vệ tài sản trí tuệ của mình.

Ca sĩ Quốc Thiên bị Công ty Truyền thông TTV kiện vi phạm bản quyền ca khúc “Mối tình không tên” của nhạc sĩ Lê Chí Trung,

Tư vấn thiết kế thương hiệu

Nhận tư vấn 1:1 với chuyên gia thương hiệu của chúng tôi

Hotline: 0912 485 468 Hotline: 0834 270 468 info@iptime.com.vn @iptimebranding

• Đối với tác giả, nghệ sĩ: Hãy luôn lưu giữ các bản nháp, bản gốc, các mốc thời gian sáng tác để làm bằng chứng. Mặc dù quyền bảo hộ tự động phát sinh, việc lưu giữ các bằng chứng này rất quan trọng trong trường hợp xảy ra tranh chấp. Nếu có điều kiện, việc đăng ký quyền tác giả cũng là một cách chủ động và an toàn để bảo vệ “đứa con tinh thần” của mình.
• Đối với doanh nghiệp: Tài sản sở hữu công nghiệp như nhãn hiệu, sáng chế… là một phần giá trị cốt lõi của doanh nghiệp. Việc đăng ký sớm và đầy đủ các tài sản này là vô cùng cần thiết để xây dựng và bảo vệ thương hiệu. Nếu không đăng ký, bạn có thể mất quyền độc quyền sử dụng nhãn hiệu của mình và đối mặt với rủi ro bị đối thủ cạnh tranh đăng ký trước.

Hiểu đúng và làm đúng về luật sở hữu trí tuệ không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn là một chiến lược kinh doanh thông minh, giúp bạn và doanh nghiệp phát triển bền vững trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.